فرمول محاسبه کمیسیون املاک توسط چه نهادی ارائه می‌شود و این فرمول به چه صورت است؟ کمیسیون املاک چیست و چطور محاسبه می‌شود؟ از منظر حقوقی و قانونی تکلیف پرداخت کمیسیون برعهده خریدار است یا فروشنده؟ آیا کمیسیون املاک برای املاک تجاری و مسکونی متفاوت است؟ اینها مواردی است که در این مقاله به آنها پاسخ می‌دهیم.
کمیسیون املاک
مشاورین املاک نقش کلیدی و محوری در ارتباط بین خریداران و فروشندگان ملک ایفا می‌کنند. مشاورین املاک، برای ارائه اطلاعات درست به مشتریان، نیازمند در اختیار داشتن دفتر کار مناسب، کارکنان حرفه‌ای، بانک اطلاعات به‌روز و مسیرهای ارتباطی در دسترس و آسان هستند. از طرفی مشاورین املاک همیشه دارای اطلاعات مالیاتی و حقوقی به‌روز درباره املاک منطقه خود هستند.
مشاوران املاک در قبال ارائه این خدمات به مشتریان (خریداران و فروشندگان) اگر معامله قطعی انجام شد، از طرفین معامله مبلغی را به‌عنوان دستمزد دریافت می‌کنند که اصطلاحاً به آن کمیسیون املاک گفته می‌شود. فرمول محاسبه کمیسیون املاک از سوی اتحادیه مشاوران املاک تعیین شده و رعایت این فرمول از سوی کلیه مشاوران املاک ضروری است.
اتحادیه مشاوران املاک، هرساله با در نظر گرفتن مباحث مختلف و مشورت با اتاق اصناف، اقدام به تعیین فرمول محاسبه کمیسیون املاک و ابلاغ آن به تمامی مشاورین املاک دارای پروانه کسب از اتحادیه مشاورین املاک می‌نماید.
فرمول محاسبه کمیسیون املاک
فرمول محاسبه کمیسیون املاک بسته به ارزش ملک (قیمت) و نوع معامله (فروش یا اجاره) متفاوت است. همچنین این فرمول در شهرهای مختلف می‌تواند متفاوت باشد و نهاد تصمیم‌گیر دراین‌خصوص اتحادیه مشاورین املاک همان شهر می‌باشد.
در ادامه فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای هریک از حالت‌های زیر برای املاک شهر تهران طبق فرمول‌های اعلام شده برای سال ۱۴۰۰ هجری شمسی بررسی می‌شود:
- فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای خرید / فروش ملک
- فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای رهن کامل ملک
- فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای اجاره ملک
- فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای تمدید اجاره
- فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای مشارکت
- فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای متمم قرارداد
این فرمول در جلسه مورخ ۲۳ شهریور ۱۳۹۹ اتحادیه مشاوران املاک تهران تصویب شده و تا این تاریخ (تابستان ۱۴۰۰) تغییری نکرده است.
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای خرید / فروش ملک
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای خرید / فروش املاک در شهر تهران برای سال ۱۴۰۰ به شرح زیر اعلام شده است. این فرمول مستقل از کاربری املاک برای همه املاک با هر نوع کاربری شامل مسکونی، اداری و تجاری استفاده می‌شود.
کمیسیون املاک برای خرید / فروش املاک در شهر تهران معادل ./۵ درصد (نیم درصد) ارزش ملک مورد معامله است که به طور مساوی از طرفین (خریدار و فروشنده) و از هریک ./۲۵ درصد (بیست و پنج صدم درصد) دریافت می‌شود. علاوه بر مبلغ ذکر شده، ۹ درصد مبلغ کمیسیون نیز به‌عنوان مالیات بر ارزش افزوده محاسبه شده و از طرفین دریافت می‌شود.
مثال: ملکی به ارزش ۱ میلیارد تومان معامله شده است. کمیسیون املاک آن چقدر می‌شود؟ ابتدا ./۲۵ مبلغ ۱ میلیارد تومان محاسبه می‌شود که برابر است با: ۲۵۰۰۰۰۰ تومان. در ادامه ۹ درصد همین مبلغ محاسبه شده که برابر است با ۲۲۵۰۰۰ تومان و سپس این دو مبلغ با هم جمع می‌شود.
۲۵۰۰۰۰۰+۲۲۵۰۰۰=۲۷۲۵۰۰۰ تومان
این مبلغی است که هریک از طرفین باید به‌عنوان کمیسیون املاک به مشاور املاک پرداخت کنند.
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای رهن کامل ملک
فرمول کمیسیون املاک برای رهن کامل ملک به‌صورت ./۵ درصد (نیم درصد) مبلغ رهن از هریک از طرفین محاسبه می‌شود. همچنین اینجا نیز علاوه بر مبلغ محاسبه شده، ۹درصد مبلغ کمیسیون نیز به‌عنوان مالیات بر ارزش افزوده اضافه می‌شود.
مثال: ملکی به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان رهن کامل شده است. کمیسیون املاک آن چقدر می‌شود؟ ابتدا ./۵ درصد مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان محاسبه می‌شود که برابر است با ۵۰۰۰۰۰ تومان. سپس ۹درصد همین مبلغ محاسبه می‌شود که برابر است با ۴۵۰۰۰ تومان. با جمع این دو عدد، مبلغ ۵۴۵۰۰۰ تومان به‌عنوان کمیسیون هریک از طرفین تعیین شده و به مشاور باید پرداخت شود.
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای اجاره ملک
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای اجاره ملک به‌صورت ./۲۵ مبلغ اجاره هر ماه برای هریک از طرفین تعیین می‌شود. علاوه‌برآن مبلغ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده نیز به آن اضافه می‌شود.
مثال: ملکی به مبلغ ۴ میلیون تومان ماهانه اجاره شده است. کمیسیون املاک آن چقدر می‌شود؟ ابتدا ./۲۵ مبلغ ۴ میلیون تومان محاسبه می‌شود که برابر است با ۱ میلیون تومان. سپس ۹ درصد همین مبلغ محاسبه می‌شود که برابر است با ۹۰ هزار تومان. با جمع این دو عدد به مبلغ ۱۰۹۰۰۰۰ تومان می‌رسیم که باید از سوی هریک از طرفین به مشاور املاک پرداخت شود.
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای تمدید اجاره
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای تمدید اجاره به‌صورت ./۱ مبلغ کمیسیون اجاره تعیین می‌شود. علاوه‌برآن مبلغ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده نیز به آن اضافه می‌شود.
مثال: قرارداد ملکی که به مبلغ ۴ میلیون تومان ماهانه اجاره شده است تمدید می‌شود. کمیسیون املاک آن چقدر می‌شود؟ همانطور که در بالا محاسبه شد، کمیسیون اجاره این قرارداد ۱۰۹۰۰۰۰ تومان شده است. با محاسبه ./۱ به مبلغ ۱۰۹۰۰۰ تومان می‌رسیم که باید از سوی هریک از طرفین به مشاور املاک پرداخت شود.
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای مشارکت
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای مشارکت در ساخت برای هریک از طرفین ./۲ درصد در نشر گرفته شده است. علاوه‌برآن ۹% مالیات بر ارزش افزوده نیز به آن اضافه می‌شود.
مثال: قرارداد مشارکت در ساخت ملکی به ارزش ۵ میلیارد تومان در دفتر مشاور املاک منعقد می‌شود. کمیسیون مشاور املاک چقدر می‌شود؟ با محاسبه ./۲ مبلغ ۵ میلیارد تومان به رقم ۱۰ میلیون تومان می‌رسیم. با اضافه نمودن مبلغ ۹ درصد مالیات ارزش افزوده به رقم ۱۰۹۰۰۰۰۰ تومان می‌رسیم. این مبلغی است که باید از سوی طرفین مشارکت به املاک پرداخت شود.
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای متمم قرارداد
فرمول محاسبه کمیسیون املاک برای متمم قرارداد از سوی اتحادیه مشاوران املاک تهران، صفر در نظر گرفته شده و از مشاورین املاک درخواست شده است که بابت این خدمت مبلغی از طرفین دریافت نکنند.
همچنین لازم است طرفین معامله هوشیار باشند که بعد از انجام قطعی معامله و قطعی شدن آن و نهایی شدن پرداخت‌ها، درصورتی‌که بنا بر درخواست هریک از طرفین، قرارداد فسخ شود، طرفین حق درخواست استرداد کمیسیون املاک را نخواهند داشت. در واقع مبلغ پرداختی یک‌طرفه بوده و پس از پرداخت به‌هیچ‌عنوان قابل استرداد نیست و دراین‌خصوص اتحادیه مشاوران املاک پشتیبان مشاوران املاک است.
سخن آخر
جمع‌بندی اینکه هنگام مراجعه به مشاوران املاک نگران مبلغ کمیسیون نباشید. همه مشاوران املاک موظف هستند که فرمول محاسبه حق کمیسیون را در برگه‌های بزرگ به دیوار دفتر املاک نصب کنند و مجاز به دریافت هیچ مبلغی بیشتر از این نیستند. اگر هر مشاور املاکی بر دریافت مبلغ اضافه تاکید کرد به‌سادگی از پرداخت خودداری کنید و با بازرسی اتحادیه شهر خود تماس بگیرید.
