قانون مالیات بر خانه خالی و تأثیرات آن در بازار مسکن

دریافت مالیات از خانه‌های خالی کارآمد و موفق خواهد بود ولی مستلزم مکانیسم دقیقی است. قانون مالیات بر خانه خالی در بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی مانند آلمان و کره جنوبی اجرا شده است و تبعات مثبتی بر بازار مسکن این کشور داشته است و می‌تواند آبی بر آتش بازار ملتهب مسکن ایران نیز باشد. در این مقاله از اکو ساختمان به مواردی حول محور مالیات بر عایدی مسکن پرداخته شده است؛ در ادامه با ما همراه بمانید.

تأثیر عمده قانون مالیات بر خانه خالی بر بازار مسکن

دریافت مالیات از خانه‌های خالی و سایر مالیات‌های کارآمد در بخش مسکن آثار مفیدی بر بازار و ثبات آن دارد که البته باید با مکانیسیمی حساب شده اجرا شود. ناگفته نماند که انتظارات و توقعات از بازخورد این مالیات نیز باید در نظر گرفته شود. تأثیر این چنین قانون‌هایی در بلند مدت مشخص می‌شود و در کوتاه مدت نمی‌توان روی آن به عنوان ابزاری برای کاهش قیمت مسکن حساب کرد و یا آن را یک اهرم فشار برای تعدیل نرخ اجاره بها واحدهای مسکونی دانست.

در حال حاضر دولت با اجرایی کردن این قانون قصد استفاده از درآمد حاصل از آن دارد و به دنبال کاهش قیمت مسکن و اجاره بها با این ترفند نیست. البته واضح است که برای کاهش قیمت مسکن تنها عرضه بیشتر مسکن در جایی که تقاضا زیاد است، باید اقداماتی صورت گیرد.

تعدیل قیمت مسکن و اجاره بها

علت اثر کم قانون مالیات بر خانه خالی بر قیمت مسکن آن است که بیشتر واحدهای مسکونی خالی از سکنه در شهر تهران که قیمت مسکن در آن نسبت به سایر شهرها رشد بیشتری داشته است در مناطق شمال شهر قرار دارد. واحدهای مسکونی این مناطق لوکس و غیر مصرفی هستند. عرضه این واحدها به بازار مسکن به دلیل غیر مصرفی بودن آن‌ها و صرفاً جنبه سرمایه‌ای که دارند، استفاده کمتر از آن‌ها چندان اثری در تعدیل قیمت مسکن ندارد. ممکن است با اجرای این قانون تمایل سازندگان به ساخت این خانه‌ها به دلیل مالیاتی که بابت آن‌ها باید پرداخت شود، کمتر شده و گرایش به سمت ساخت خانه‌های مصرفی بیشتر شود.

شرایط اجرای این قانون در مورد بازار اجاره مسکن نیز به همین صورت است و نمی‌تواند منجر به تعدیل نرخ اجاره‌ بها به میزان محسوس شود چرا که عمده این واحدها در مناطق لوکس و با تقاضای کم برای متقاضیان مصرفی قرار دارد. از طرفی ممکن است در ده‌های آینده اجرای این قانون روی اشتهای ساخت خانه در سازندگان تغییراتی به وجود آورد و ساخت در قسمت‌های پرمصرف شهر و ساخت خانه‌های مصرفی را رونق دهد و با افزایش عرضه و ثابت ماندن تقاضا امید است تعدیل در بخش قیمت اجاره مسکن نیز دیده شود.

تأثیر بلند مدت این قانون بر قیمت مسکن

ناگفته نماند که درست است که نمی‌توان انتظار داشت دریافت مالیات از این واحدهای مسکونی در کوتاه مدت منجر به تعدیل قیمتی محسوس در بازار معاملات خرید و اجاره مسکن شود اما در بلندمدت می‌تواند از یک زاویه بخش مسکن را تحت تأثیر قرار دهد. دریافت مالیات‌های این چنینی اثر بلندمدت در تخصیص سرمایه در بخش مسکن دارد. به این معنا که سرمایه‌گذاران ملکی و سرمایه‌های ملکی به دلیل هزینه بردار بودن سرمایه‌گذاری در بخش واحدهای مسکونی لوکس و گران قیمت به سمت سرمایه‌گذاری در بخش واحدهای مسکونی معمولی و مصرفی در مناطق معمولی و مصرفی به خصوص در کلان‌شهرها هدایت می‌شوند و این امر می‌تواند منجر به افزایش عرضه واحد مسکونی ملکی و استیجاری در بازار مسکن این مناطق شود و همانطور که گفته شد از این طریق به ثبات در قیمت مسکن برسیم.

مکانیسم این قانون باید به چه صورت باشد تا بازدارندگی داشته باشد

در ابتدای مقاله نیز به این امر اشاره شد که مکانیسم اصولی برای تصویب و اجرای این قانون باید در نظر گرفته شود. لازم است نرخ‌های بازدارنده برای این مالیات‌ها تعریف و دریافت شود تا بازدارندگی کافی برای محتکران این واحدهای مسکونی ایجاد شود. افرادی که هزینه خرید زمین و ساخت مسکن در مناطق گران قیمت را دارند، مطمئناً توانایی پرداخت مالیات‌های آن را نیز دارند بنابراین میزان این مالیات باید به گونه‌ای با قیمت مسکن، اجاره بها و زمین در آن منطقه همخوانی داشته باشد. لازم به یادآوری است که نرخ‌های مالیاتی به جهت بازدارنده بودن به هر صورتی که باشد در میزان و شدت اثربخشی آن‌ها بر بازار مسکن اثر قابل توجهی دارد.

سخن آخر

به منظور انجام مطالعات امکان سنجی، مطالعات پیش امکان سنجی و همچنین برای اطلاع از قیمت مسکن نیز پیش از سرمایه گذاری در بخش مسکن در هر منطقه‌ای به اکو ساختمان مراجعه کنید. وب سایت اکو ساختمان زیر مجموعه شرکت بزرگ کارگشا است. با استفاده از نرم افزار اکو ساختمان این امتیاز را دارید که از دیگر وب‌سایت‌های این مجموعه به منظور اطلاع از هزینه ساخت و دریافت برنامه ساخت نیز بهره‌مند شوید.